Sakrament ten może być udzielony i przyjęty więcej niż jeden raz i tylko żywym.
„Kościół wierzy i wyznaje, że wśród siedmiu sakramentów istnieje jeden specjalnie przeznaczony do umocnienia osób dotkniętych chorobą – namaszczenie chorych: Święte namaszczenie chorych zostało ustanowione przez Pana naszego Jezusa Chrystusa jako prawdziwy i właściwy sakrament Nowego Testamentu, o którym wspomina św. Marek, lecz poleca go wiernym i ogłasza Jakub Apostoł i brat Pana.”( 1511 KKK)
Sakrament Namaszczenia Chorych, udziela choremu łaski Ducha Świętego. Łaska ta wspiera całego człowieka, budzi ufność w Bogu, wzmacnia chorego, by mógł mężnie znieść cierpienie, by zobaczył sens swojej choroby w historii zbawienia jako osobiste włączenie w zwycięstwo Chrystusa nad chorobą i śmiercią pochodzącymi z grzechu. Sakrament ten budzi też u chorego świadomość, że współcierpi z Chrystusem za cały Kościół i wszystkich ludzi. Łaska ta pozwala choremu zwalczyć zło mu grożące, otrzymać zdrowie jeśli to będzie potrzebne dla jego zbawienia, odpuszczenie grzechów o ile to jest potrzebne, jest też dopełnieniem pokuty chrześcijańskiej.
Kościół, zgodnie z poleceniem zawartym w Liście św. Jakuba, wprowadził obrzęd namaszczenia oraz modlitwy kapłanów polecające chorych Panu cierpiącemu i uwielbionemu, aby przynosił im ulgę i zbawienie (Jk 5,14-16). Sprawowanie tego sakramentu polega przede wszystkim na włożeniu rąk przez kapłana podczas modlitwy i namaszczenie chorego olejem.
Zgodnie z duchem Listu św. Jakuba i praktyką pierwotnego Kościoła, sakramentu tego należy udzielać wiernym, którzy są słabi i z powodu choroby lub starości znajdują się w niebezpieczeństwie śmierci. Przy ocenie stanu choroby należy kierować się zwykłą roztropnością, niekiedy opinią lekarza. Sakramentu można udzielić choremu przed operacją chirurgiczną, ilekroć niebezpieczna choroba jest powodem tej operacji. Mogą go przyjąć także ludzie starsi, których opuściły już siły, mimo że nie przewiduje się ich poważnej choroby. Mogą go także otrzymać chore dzieci, jeżeli mają już przynajmniej ogólną świadomość dokonujących się czynności. Sakrament ten może być ponownie udzielony, jeżeli chory po jego przyjęciu powrócił do zdrowia lub jeśli w tej samej chorobie stan chorego staje się krytyczny. Często pokutuje jeszcze stare określenie tego sakramentu Ostatnie Namaszczenie. Rzeczywiście, może ono być ostatnim, jeśli z różnych powodów ktoś zwleka z przyjęciem tego sakramentu (boi się że będzie musiał umierać), lub uniemożliwia się choremu wcześniejsze jego przyjęcie.
„Skutki specjalnej łaski sakramentu namaszczenia chorych są następujące:
– zjednoczenie chorego z męką Chrystusa dla jego własnego dobra oraz dla dobra całego Kościoła; umocnienie, pokój i odwaga, by przyjmować po chrześcijańsku cierpienia choroby lub starości;
– przebaczenie grzechów, jeśli chory nie mógł go otrzymać przez sakrament pokuty; powrót do zdrowia, jeśli to służy dobru duchowemu;
– przygotowanie na przejścia do życia wiecznego.” (1532 KKK)
W sytuacji nagłej choroby czy zbliżającej się operacji, można zawsze przyjść do kościoła i w zakrystii poprosić księdza o udzielenie sakramentu lub zaprosić kapłana do domu osoby, która nie jest w stanie dotrzeć do kościoła.
W nagłych przypadkach należy zwracać się do ks. dyżurnego lub innego obecnego w parafii.
Przygotowanie chorego i jego pokoju:
radio i telewizor wyłączone.
stół nakryty białym obrusem, na stole powinien być: krzyż, świece (przynajmniej jedna), tamponiki z waty, woda święcona na talerzu i kropidło,
czysta woda w szklance i łyżeczka (do ewentualnego popicia przez chorego),