W roku 2012 Piła, położona nad rzeką Gwdą, prawym dopływem Noteci, będzie obchodzić 500. rocznicę otrzymania praw miejskich. W 1354r. Kazimierz Wielki odzyskał ją od Brandenburgii. W czasach Jagiellonów należała do miast królewskich. Po I rozbiorze Polskim zagarnęły ja Prusy. W czasie II wojny światowej była zniszczona w 72%. Legł w gruzach także rodzinny dom Ks. Stanisława Staszica (1755 – 1826), rzecznika reform społecznych z czasów Konstytucji 3 maja. Po odbudowie mieści się tu Muzeum autora słynnego dzieła pt. „Przestrogi dla Polski”.

Dzisiaj ponad 75tyś. Piła jest ważnym węzłem kolejowym i drogowym. Krzyżują się tu szlaki nr 10 (Szczecin – Bydgoszcz) i 11 (Koszalin – Poznań) oraz trasy nr 179, 180, 188. Obecnie jest siedzibą powiatu w północno-zach części województwa wielkopolskiego, ale w nieodległej historii była też stolicą województwa Pilskiego (1975-1998). Pod względem administracji kościelnej od 1992 r. należy do diecezji Koszalińsko – Kołobrzeskiej.

Zaczynali Salezjanie

Po wielu latach starań władze kościelne Diecezji Gorzowskiej w dniu 13 grudnia 1975 otrzymały od wojewody pilskiego teren (niewiele ponad 1ha) na budowę kościoła, plebani, budynku gospodarczego na Osiedlu Górnym .Z trzech propozycji lokalizacji budowy świątyni właśnie to osiedle wybrał biskup Wilhelm Pluta, słusznie przewidując, iż miasto rozwijało się w tym kierunku. 18 czerwca 1978 dokonał poświęcenia placu, a 26 października tegoż roku została położona pierwsza cegła pod budowę. Mieszkańcy z entuzjazmem przystąpili do wznoszenia własnego Domu Bożego. Prace prowadziła parafia Świętej Rodziny w Pile, zarządzana (od 1946 przez Księży Salezjanów). Proboszczem był wówczas ks. Zdzisław Weber SDB. Dnia 21 czerwca 1981 r. bp Pluta poświęcił i wmurował kamień węgielny. Budowa tego kościoła była przysłowiowym „oczkiem w głowie” dla Ordynariusza gorzowskiego.

 

Parafia na Osiedlu Górnym została erygowana 26 października 1982 r. pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych. Pierwszym proboszczem został mianowany ks. Stanisław Salamonowicz SDB, pracujący tu już od 1976 r. Po latach wyznaje, iż dzięki pomocy wspaniałych współbraci oraz wielkiej życzliwości mieszkańców Osiedla i całej Piły – którzy w tzw. czynach społecznych często pracowali przy budowie kościoła – mógł wypełnić postawione przed nim obowiązki duszpasterskie i budowlane. Pierwsza Mszę św. odprawił w kaplicy bocznej św. Maksymiliana Marii Kolbego 27 października 1982 r. ( wkrótce po jego kanonizacji przez papież Jana Pawła II w Rzymie). Było to w dniu uroczystej procesji z kopią obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, prowadzonej przez biskupa W. Pluto z kościoła Świętej Rodziny do budującego się kościoła Wspomożycielki Wiernych. Procesja, jak wspomina ze wzruszeniem ks. Inspektor dr Stanisław Styrna SDB, przerodziła w dużą manifestacje patriotyczną. Szli w niej także niedawni internowani, niesiono flagi biało – czerwone i sztandary zakładów pracy.

Kontynuują księża diecezjalni

W 1987 r. na polecenie ówczesnego ordynariusza Gorzowskiego bpa Józefa Michalika, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, parafię na Osiedlu Górnym w Pile przejęli księża diecezjalni. Nowym proboszczem został ks. Prałat Rafał Zięciak, który kontynuował prace budowlane i posługę duszpasterską. Przy parafii powstaje wiele nowych wspólnot. W 1991 r. Ojcowie Redemptoryści przeprowadzili tu misje parafialne. 25 marcja 1992 r., na mocy bulli Papieża Jana Pawła II o reorganizacji administracji kościelnej w Polsce, Piła weszła w skład terytorium Diecezji Koszalińsko – Kołobrzeskiej. Jej biskup Czesław Domin mianował 25 sierpnia 1994 r. ks. Stanisława Oracza (pochodzącego z Diecezji Tarnowskiej) nowym proboszczem. Na jego barki spadło zadanie dokończenia budowy świątyni oraz urządzenia jej wnętrza.

Kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Pile ma kształt pięcioboku o wklęsłych, białych ścianach i stylizowanej na maszt wieży. Cała sylwetka świątyni może kojarzyć się z łodzią (Piotrową?), płynącą pod rozpiętymi żaglami. Projektantem oryginalnej bryły sakralnej jest znany architekt Aleksander Holas z Lubonia pod Poznaniem. Z kościołem powiązana jest również kaplica oraz 3 piętrowy dom parafialny. Mieszczą się w nim nie tylko mieszkania dla pracujących tu kapłanów (proboszczów i 4 księży Wikariuszy) i lokale administracyjne parafii, lecz także oddzielne pomieszczenia dla sióstr zakonnych z własną kaplicą. W sierpniu 1995 r. przy parafii zostały zatrudnione trzy siostry ze Zgromadzenia Maryi Niepokalanej Misjonarek Klaretynek (popularnie zwane klaretynkami), tworząc pierwszą w Polsce placówkę ściśle apostolską.

ARTYSTYCZNY WYSTRÓJ WNĘTRZA

Nowoczesna architektura świątyni domaga się nowoczesnego wystroju jej wnętrza. Pomysłodawcą urządzenia prezbiterium jest o. dr Jan Golonka, paulin i historyk sztuki – kurator zbiorów wotywnych na jasnej górze. Płaskorzeźba na ścianie ołtarzowej jest wzorowana na ołtarzu z sanktuarium Maryjnego w Doylestown, zwanym „Amerykańską Częstochową”. Symbolizuje uwielbienie Najświętszej Maryi Panny w niebie, ukazując ją w obecności Osób Trójcy Świętej, w otoczeniu zastępów anielskich, wygrywających na trąbkach Jej chwałę. Autorami tej plastycznej wizji są artyści z Warszawy, ojciec i syn – Janusz i Adam Kazimierczukowie.

Ważnym też elementem ołtarza jest duże tabernakulum w kształcie metalowej kuli symbolizującej kulę ziemską z zaznaczonymi na niej konturami kontynentów. Jego wykonawcami był zakład brązowniczy Piotra Holasa i Krzysztofa Bilińskiego z Poznania. Opiekę nad światem znamionują rozpostarte ramiona Boga Ojca, Stworzyciela nieba i ziemi oraz wizerunek Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych – z Dzieciątkiem Jezusem na lewym ramieniu i berłem królewskim w prawej dłoni. Wymowny jest również fakt, iż tabernakulum zostało zamontowane w Wielki Czwartek (9 kwietnia 1998 r.), w którym Kościół wspomina i dziękuję Jezusowi Chrystusowi za ustanowienie Eucharystii.

Nowatorska w formie jest także Droga Krzyżowa. Jej koncepcja jest również autorstwa Ojca Jana Golonki. Na rozległej balustradzie chóru wykonali ją techniką sgrafitto artyści z Gdańska: Artur Wyszecki i Tomasz Morel. Złączone z sobą kolejne sceny Męki Pańskiej pobudzają do modlitewnej refleksji i zadumy nad wielką sceną naszego odkupienia, a zarazem są artystycznym ubogaceniem przestrzeni sakralnej kościoła.

 

Na uwagę zasługują też cztery monumentalne WITRAŻE.

Ta swoista Biblia Pauperum ukazuje w a artystycznym skrócie : Stworzenie Świata, Narodziny Chrystusa, Chrzest Polski w 966r. oraz III. Tysiąclecie Chrześcijaństwa – w symbolu ryby. Czytelne jest Oko Opatrzności Bożej przenikające świat stworzony i czuwające nad cała ludzkością. Z łatwością rozpoznajemy charakterystyczną sylwetkę katedry w Kołobrzegu, stolicy biskupstwa z 1000 r. Cieszymy się postacią Ojca Świętego Jana Pawła II, do którego wyciągają ręce nieprzebrane rzesze ludzi, a wśród nich widnieją postacie Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz kapłana – męczennika ks. Jerzego Popiełuszki.

Ołtarze boczne w naszej Kolegiacie

Po prawej stronie nawy głównej w Kolegiacie jest usytuowany obraz Miłosierdzia Bożego.

Został on wykonany w kwietniu 1996 r., na próbę ówczesnego ordynariusza koszalińsko – kołobrzeskiego bpa Czesława Domina, gorliwego czciciela Bożego Miłosierdzia. W półkoliście zwieńczonej nastawie została umieszczona kopia Wileńskiego obrazu z napisem Jezu Ufam Tobie. Ołtarz został odnowiony w 2017r.

 

Drugi ołtarz boczny, poświęcony Matce Bożej Fatimskiej, jest pamiątką nawiedzenia parafii, w maju 1996 r., przez cudowną figurę z sanktuarium portugalskiego, w ramach ogólnopolskiej peregrynacji. Owocem tej wizyty są nabożeństwa fatimskie od 13 maja do 13 października z procesją światła ulicami osiedla. Godna uwagi jest także chrzszcielnica, z lewej strony nawy, na tle sceny (wykonanej techniką sgraffito) Chrztu Chrystusa przez św. Jana w Jordanie, z unoszącą się nad Nimi gołębicą. Ołtarz został odnowiony w 2017r.

OŁTARZ ŚW. JANA PAWŁA II Z JEGO RELIKWIAMI w naszej Kolegiacie jest wyjątkowy.

Projekt ołtarza jest niepowtarzalny i unikatowy. Na pewno już w żadnym innym miejscu nie będzie powielany. Przedstawia św. Jana Pawła II uchylającego drzwi nieba. Poniżej postaci Papieża znajdują się Relikwie Krwi naszego Świętego Rodaka na tle złotych promieni ze słowami Jana Pawła II tuż przed śmiercią: „Szukałem was, teraz wy do mnie przychodzicie i za to wam dziękuję”. Uroczystej instalacji relikwii i poświęcenia ołtarza dokonał Biskup Diecezjalny Edward Dajczak podczas Mszy świętej tzw. Pasterkiej w noc Narodzenia Pańskiego – 25 grudnia 2016 r.

Kaplica pw. św. Maksymiliana

Jak już wspomniano wyżej, do zasadniczego korpusu kościoła przylega kaplica pod wezwaniem św. Maksymiliana Marii Kolbego, który jest współpatronem – obok św. Wojciecha – Diecezji Koszalińsko – Kołobrzeskiej. Jej obecny wystrój jest efektem prac renowacyjnych przeprowadzonych w 1998 r. Głównym akcentem kaplicy jest figura jej patrona męczennika hitlerowskiego obozu w Oświęcimiu. Marmurową mensę ołtarzową i ambonkę wykonał Grzegorz Dworek z Poznania. Nowe stacje drogi krzyżowej wyrzeźbił w drewnie lipowym Marian Pajor, artysta z Łososiny Dolnej (koło Nowego Sącza). Jej fundatorami są Alina i Marian Madejowie. Poświęcenia odnowionej kaplicy dokonał biskup ordynariusz Marian Gołębiewski (późniejszy arcybiskup metropolita Wrocławski), podczas wizytacji kanonicznej parafii w maju 1998 r.

Warto podkreślić iż we wrześniu 1998 r. w kościele NMP Wspomożycielki Wiernych odbył się V Kongres Ruchów i Stowarzyszeń Katolickich Diecezji Koszalińsko – Kołobrzeskiej. W tym czasie księża biskupi zamieszkali na plebaniach na terenie Piły. W parafii Mariackiej zatrzymał się biskup sufragan Tadeusz Werno. Bardzo ważnym wydarzeniem było utworzenie, w dniu 14 września 2002 r., Kolegiackiej Kapituły Pilskiej. Wiadomość tę ogłosił ówczesny ordynariusz diecezji bp Marian Gołębiewski, podczas uroczystości w sanktuarium Maryjnym w Skrzatuszu, w obecności prymasa Polski kard. Józefa Glempa, księży biskupów z sąsiednich diecezji i rzeszy pielgrzymów. Prepozytem Kapituły został ks. kanonik Stanisław Oracz.

Uroczystości odpustowe, którym tradycyjnie przewodniczą księża biskupi, odbywają się: w Niedzielę po święcie Matki Bożej Wspomożenia Wiernych ( 24 maja ) oraz w dniu wspomożenia świętego Maksymiliana Marii Kolbego – patrona kaplicy ( 14 sierpnia ).

Ks. Prałat, wraz z cała Kapituła pilską oraz księżmi wikariuszami serdecznie zapraszamy.

Najważniejsze wydarzenia w historii parafii:

13.grudnia 1975 r. – na mocy decyzji wojewody pilskiego A. Śliwińskiego salezjańska parafia pw. św. Rodziny w Pile otrzymuje teren niezabudowany przy ul. Złotej- parcelę o powierzchni 1,0481 ha z pozwoleniem na budowę kościoła,  plebanii i budynku gospodarczego.
18. października 1976 r. – przyjęty projekt i makieta nowego kościoła
listopad 1976 r. – ks. inspektor Stanisław Styrna SDB mianuje ks. Stanisława Salamonowicza SDB administratorem domu salezjańskiego i powierza mu wszystkie sprawy związane z budową nowego kościoła i plebanii
18. czerwca 1978 r. – bp Wilhelm Pluta dokonuje poświęcenia placu.
26. października 1978 r. – zostaje położona pierwsza cegłą pod mury plebanii
maj 1980 r. – stoją już prawie wszystkie ściany wewnętrzne tzw. podziemia.
21. czerwca 1981 r. – bp Wilhelm Pluta – ówczesny ordynariusz Diecezji Gorzowskiej- dokonuje poświęcenia kamienia węgielnego
04. października1982 r. – ks. inspektor Stanisław Styrna SDB wyznacza do przeprowadzki na ul. Złotą ks. St. Salamonowicza SDB- proboszcz, ks. Z. Tolla SDB i ks. J.Romanowicza SDB
26. października 1982 r. – data erygowania parafii ; uroczystość nawiedzenia obrazu MB Jasnogórskiej i poświęcenie kaplicy pw. św. Maksymiliana Kolbe;
27. października 1982 r. – o godz. 18.00 zostaje odprawiona pierwsza Msza św. w kaplicy
31. października 1982 r. – pierwsza niedziela w nowej parafii, Msze św. odprawiane były o godz. 7.00, 9.00, 11.00 i 18.00
21. listopada 1982 r. – ks. dziekan Stanisław Styrna podczas niedzielnej Mszy św. odczytuje dekret Kurii Biskupiej w Gorzowie o erygowaniu nowej parafii w Pile pw. NMP Wspomożenia Wiernych
1983 r. – rok, w którym odbywa się pierwsza wizyta kolędowa w parafii, pierwsze Boże Ciało i udzielenie sakramentu bierzmowania
24. grudnia 1985 r. – pierwsza pasterka w nowym kościele
maj 1986 r. – podczas odpustu zostają poświęcenie dwie chorągwie procesyjne ufundowane przez Żywy Różaniec, rodziców dzieci I-komunijnych i innych ofiarodawców.
13. czerwca1987 r. – bp Ordynariusz Diecezji Gorzowskiej  Józef Michalik mianuje nowego proboszcza – ks. Rafała Zięciaka. Od tej pory opiekę duszpasterską sprawują w parafii księża diecezjalni. Powstaje wiele nowych wspólnot.
25. sierpnia 1994 r. – dekretem biskupa Ordynariusza Koszalińsko-Kołobrzeskiego na  proboszcza naszej parafii zostaje powołany ks. Stanisław Oracz
10. grudnia 1994 r. – wybór Rady Parafialnej z przewodniczącym Hieronimem Słomianowskim
19.marca 1995 r. – pierwszy inauguracyjny występ chóru parafialnego „Angelis”
sierpień 1995 r. – na prośbę bpa Czesława Domina do parafii przybywają Siostry Maryi Niepokalanej Misjonarki Klaretynki (RMI): s. Luisa Llopis, s. Jolanta Hernik i s. Barbara Manasterska – tworząc pierwszą w Polsce placówkę apostolską
listopad 1995 r. – górale z Nowego Targu – firma p. St. Krzysztoń układają marmurowe posadzki z ogrzewaniem podłogowym w kościele, kaplicy i kościele dolnym
kwiecień-maj 1996 r. – prace przy wznoszeniu ołtarza Jezusa Miłosiernego
20-21.maja 1996 r. – nawiedzenie parafii przez Matkę Bożą w znaku cudownej figury Pani Fatimskiej
01. czerwca 1996 r. – rozpoczęcie budowy nowego wystroju kaplicy św. Maksymiliana
01. grudnia 1996 r. – ukazuje się pierwszy numer miesięcznika parafialnego „Wspomożycielka”
13-14. marca 1997 r. – montaż ławek i 5 konfesjonałów w kościele
kwiecień 1997 r. – artyści z Gdańska: Artur Wyszewcki i Tomasz Morek wykonują stacje Drogi Krzyżowej na balustradzie chóru.
20. września1997 r. – montaż ołtarza głównego w kościele(wyk. J. i A. Kaźmierczuk z Warszawy)– projekt o. dra J. Golonki z Jasnej Góry
08. kwietnia 1998 r. – montaż tabernakulum w kształcie kuli ziemskiej wykonane przez artystów z Poznania (A.Holas)
9-10. maja1998 r. –  wizytacja kanoniczna bpa Ordynariusza Diec. Koszalińsko-Kołobrzeskiej Mariana Gołębiewskiego i poświęcenie odrestaurowanej kaplicy z nową Drogą Krzyżową i obrazem MB Nieustającej Pomocy ufundowanym przez M.Wehle z Berlina
18-20. września1998 r. – V Kongres Ruchów i Stowarzyszeń Katolickich Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
21. maja 2000 r. – uroczysta konsekracja kościoła, której dokonuje bp Marian Gołebiewski, ordynariusz diecezji
1. lipca 2001 r. – I  rodzinny festyn parafialny
25. maja 2003 r. –Uroczystość Instalacji Kolegiackiej Kapituły Pilskiej
23. marca 2008 r. – podczas procesji rezurekcyjnej po raz pierwszy zaczęły bić dzwony (fundatorzy: 1- Alina i Marian Madej, 2- Dorota i Mirosław Wojtkiewicz, 3- inni parafianie i darczyńcy)
24. maja 2008 r. – Uroczyste poświęcenie dzwonnicy i dzwonów i jubileusz 25-lecia kapłaństwa ks. Proboszcza Stanisława Oracza.